Tổ chức chủ trì nhiệm vụ: Viện Khoa học Vật liệu ứng dụng

Họ tên chủ nhiệm nhiệm vụ: TS. Lê Nghiêm Anh Tuấn

Cá nhân tham gia: TS. Bùi Duy Du; TS. Lại Thị Kim Dung; ThS. Đoàn Ngọc Giang; ThS. Phạm Hòa Sơn; ThS. Chu Trung Kiên; TS. Nguyễn Thị Thanh Thúy; PGS.TS. Nguyễn Đình Thành; TS. Lê Thị Diệu Trang; KS. Nguyễn Minh Thọ.

Mục tiêu nhiệm vụ: Xây dựng được quy trình công nghệ và chế tạo chế phẩm nano chitosan/salicylic có hoạt tính cao kháng nấm gây bệnh thực vật, an toàn; đánh giá hiệu quả ứng dụng thực tiễn chế phẩm này để trừ bệnh trên cây đậu phộng, thanh long và cây lúa tại tỉnh Trà Vinh.

Kết quả thực hiện:

- Đã hoàn thiện quy trình công nghệ sản xuất chitosan khối lượng phân tử trung bình (100.000 g/mol) từ vỏ tôm lột thu với hiệu suất thu hồi lên đến 80% với các thông số kỹ thuật: Khử khoáng (HCl 2N với tỉ lệ vỏ tôm/dung dịch HCl ~ 1/5 (w/w) trong 20 giờ); khử protein (NaOH 2,2N với tỉ lệ vỏ tôm/dung dịch NaOH ~ 1/5 (w/w) trong 24 giờ); đề acetyl (NaOH 43% với tỉ lệ chitin/dung dịch HCl ~ 1/5 (w/w) trong 13 giờ); cắt mạch chitosan (H2O2 0,6% với tỉ lệ chitosan/dung dịch H2O2 ~ 1/5 (w/w) trong 14 giờ).

 - Đã nghiên cứu khảo sát các yếu tố ảnh hưởng đến quy trình chế tạo nano chitosan/salicylic có nồng độ chitosan 5%, SA 5.000 ppm, kích thước hạt salicylic axit khoảng 60,8±26,8 nm, pH~6,5, Tween 0,5%. Nano chitosan/salicylic đạt thời 25 gian cân bằng sa lắng sau 3 tháng và ổn định hơn 12 tháng. Chế phẩm nano chitosan/salicylic có độc tính thấp (LD50 > 3.000 g/kg thể trọng và không gây kích ứng da).

 - Chế phẩm nano chitosan/salicylic có khả năng ức chế 100% nấm N. dimidiatum gây bệnh đốm nâu cây thanh long và nấm Pyricularia oryzae gây bệnh đạo ôn trên lúa, nấm Puccinia arachidis gây bệnh gỉ sắt trên cây đậu phộng ở nồng độ hoạt chất 550 ppm (500 ppm CS/50 ppm SA).

 - Chế phẩm nano chitosan/salicylic có hiệu quả phòng trừ bệnh đạo ôn trên lúa và gỉ sắt trên cây đậu phộng ≥ 90% ở nồng độ 550 ppm và phòng trừ bệnh đốm nâu cây thanh long ở nồng độ 660 ppm bằng phương pháp nghiên cứu trong nhà lưới, khảo nghiệm diện hẹp, diện rộng bệnh theo quy định của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.

 - Chế phẩm nano chitosan/salicylic không cần thời gian cách ly vì vậy nên an toàn, phù hợp với sản xuất nông sản sạch, bền vững.

 - Đã tập huấn kỹ thuật sản xuất nano chitosan/salicylic trong phòng thí nghiệm cho Trung tâm Ứng dụng và Dịch vụ khoa học công nghệ. Xây dựng hướng dẫn sử dụng chế phẩm nano chitosan/salicylic lồng ghép trong quy trình quản lý bệnh tổng hợp đối với bệnh đốm nâu cây thanh long, bệnh đạo ôn trên lúa và gỉ sắt trên cây đậu phộng.

 - Đã góp phần đào 01 học viên cao học và 02 kỹ sư.

 - Đã công bố 02 bài báo trong nước; 01 bài báo quốc tế (ISI/scopus).

 - Đã đăng ký 01 sở hữu trí tuệ sáng chế về giải pháp hữu ích (Quyết định chấp nhận đơn hợp lệ) và 01 nhãn hiệu hàng hóa.

Thời gian bắt đầu bắt đầu và thời gian kết thúc: 24 tháng  từ tháng 10/2021 đến tháng 10/2023.

Kinh phí thực hiện: 948.372.140 đồng./.